လူငယ္မ်ားတြင္ ရိွသင္႔ေသာဂုဏ္ရည္မ်ား

(၁) ေသခ်ာတိက်ျခင္း ( Accuracy )
(၂) လိုက္ေလ်ာညီေထြက်င့္ျခင္း ( Adaptability )
(၃) စြန္႔စားစိတ္ရွိျခင္း ( Adventure )
(၄) ႏွစ္သက္ဖြယ္ျဖစ္ျခင္း (Agreeableness )
(၅) တုိးတက္ခ်င္စိတ္ရွိျခင္း ( Ami-biting )
(၆) အေကာင္းအျမတ္ကုိ သိျမင္ျခင္း (Appreciation of the Beautiful )
(၇) သတိရွိျခင္း ( Caution )
(၈) ၾကည္လင္ရႊင္ျပျခင္း ( Cheerfulness )
(၉) သန္႔ျပန္႔စင္ၾကယ္ျခင္း ( Cleanliness )

ျမတ္ဗုဒၶ၏ တေန႔တာလုပ္ငန္း

(၁) နံနက္ပုိင္း လုပ္ငန္းစဥ္
 ေန႔စဥ္ ဆြမ္းဘုန္းမေပးမီ ျမတ္ဗုဒၶျပဳေတာ္မူေသာ လုပ္ငန္းကို “ ပုေရဘတၱကိစၥ” ဟု ေခၚသည္။ နံနက္ပုိင္းတြင္ ျမတ္ဗုဒၶသည္ ဆြမ္းခံၾကြေလ႔ရွိသည္။ ရံခါ၌ ဆြမ္းခံမၾကြျဖစ္ေသာ္ ေက်ာင္းစဥ္ စစ္ေဆးေလ႔ရွိသည္။ ဆြမ္းခံရာမွ ျပန္ေရာက္လတ္ေသာ္ ေျခေဆးခုံ၌ ေျခေဆးေနစဥ္မွာပင္ ဒုလႅဘတရား ငါးပါး ကုိ ေဟာၾကားေလ႔ရွိသည္။

(၂) ေန႔လည္ပုိင္း လုပ္ငန္းစဥ္
ဆြမ္းဘုန္းေပးျပီးေနာက္ ျမတ္ဗုဒၶေဆာင္ရြက္ေသာ လုပ္ငန္းစဥ္ကုိ “ပစၦာဘတၱကိစၥ” ဟု ေခၚသည္။ ဆြမ္းဘုန္းေပးျပီးေနာက္ လုိအပ္လွ်င္ ေခတၱမွ် တပါးတည္းေနထုိင္ကာ အနားယူသည္။ ထုိ႔ေနာက္ ေရာက္ရွိလာေသာ လူ၊ ရွင္၊ ရဟန္း ပရိသတ္အား တရားေရေအး အျမဳိက္ေဆးကုိ ေန႔စဥ္ တုိက္ေကၽြးေလ႔ ရွိသည္။

(၃) ဥာဥ္႔ဦးယံ လုပ္ငန္းစဥ္
ဥာဥ္႔ဦးယံ၌ ျမတ္ဗုဒၶေဆာင္ရြက္ေသာ လုပ္ငန္းစဥ္ကုိ “ပုရိမယာမကိစၥ” ဟု ေခၚသည္။ လူဒါယကာ၊ ဒါယိကာမႏွင္႔ ဘိကၡဳနီပရိသတ္တုိ႔ ျပန္လည္ထြက္ခြါသြားျပီးေနာက္ ဥာဥ္႔ဦးယံ အခ်ိန္တြင္ ရဟန္းေတာ္မ်ားအား ဆုံးမသြန္သင္ေတာ္မူသည္။ ရဟန္းေတာ္မ်ားေမးေသာ ျပႆနာမ်ားကုိ ေျဖၾကားရွင္းလင္းေတာ္မူသည္။

(၄) သန္းေခါင္ယံ လုပ္ငန္းစဥ္
ရဟန္းေတာ္မ်ားအား တရားေဟာၾကာျပီးေနာက္ သန္းေခါင္ယံတြင္ ဗုဒၶေဆာင္ရြက္ေတာ္မူေသာလုပ္ငန္းစဥ္ကုိ “ မဇၥ်ိမယာမကိစၥ” ဟု ေခၚသည္။ ရဟန္းေတာ္မ်ားအား တရားေဟာၾကားျပီးေနာက္ သန္းေခါင္ယံတြင္ ေရာက္ရွိလာေသာ နတ္၊ ျဗဟၼာတုိ႔အား တရားေဟာျပ ဆုံးမေတာ္မူသည္။ ေမးလာေသာ ျပႆနာတုိ႔ကုိ ေျဖၾကားရွင္းလင္းေတာ္မူသည္။

(၅) မုိးေသာက္ယံ လုပ္ငန္းစဥ္ နတ္၊ ျဗဟၼာမ်ားအား တရားေဟာၾကားေတာ္မူျပီးေနာက္ ဘုရားရွင္သည္ မုိးမေသာက္မီ က်န္သည္႔အခ်ိန္ကုိ သုံးပုိင္းပုိင္း၍ ပထမပုိင္းတြင္ ခႏၶာကုိယ္ၾကံ႔ခုိင္မွ်တေရးအတြက္ စၾကၤန္ၾကြေတာ္မူသည္။ ဒုတိယပုိင္းတြင္ သတိႏွင္႔ ယွဥ္လ်က္ တစ္ခဏတာမွ် က်ိန္းစက္ အနားယူေတာ္မူသည္။ အနားယူျပီးေနာက္ အာရုံတက္ခ်ိန္တြက္ က်ိန္းစက္ရာမွ ထေတာ္မူကာ၊ မည္သူတုိ႔အား ဆုံးမေခ်ခြ်တ္ရအံ႔နည္းဟု တစ္ေန႔တာ လုပ္ငန္းကုိ စတင္ရန္ ေမွ်ာ္ေခၚဆင္ျခင္ၾကည္႔ရွဴ႔ေတာ္မူသည္။ ဤ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ကုိပင္ မုိးေသာက္ယံ လုပ္ငန္းစဥ္ “ပစ ၦိမယာမကိစၥ” ဟုေခၚသည္။

ျမတ္ဗုဒၶ၏ တေန႔တာ လုပ္ငန္းမ်ားကုိ ေလ႔လာၾကည္႔ပါက မိမိအက်ဳိးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ နားေနျခင္း မရွိ၊ ေလာကအက်ဳိးအတြက္ မေနမနားေဆာင္ရြက္ေၾကာင္း ထင္ရွားသည္။ ဤသုိ႔ေဆာင္ရြက္သည္မွာ တေန႔တရက္မွ်သာ မဟုတ္ဘဲ (၄၅) ၀ါ ပတ္လုံး ျဖစ္ျပီး ျမတ္ဗုဒၶကုိယ္ေတာ္တုိင္ ဦးေဆာင္ကာ မေနမနား ၾကဳိးစားေဆာင္ရြက္ခဲ႔ျခင္းေၾကာင္႔ ထုိေခတ္
မဇၥ်ိမေဒသ နယ္နိမိတ္ကုိ ေက်ာ္လြန္ကာ ဗုဒၶသာသနာသည္ စည္ပင္ထြန္းကားလာခဲ႔ျခင္း ျဖစ္ေလသည္။

သဗၺဒါနံ ဓမၼဒါနံ ဇိနာတိ ၊

အလွဴ မွန္သမွ်တြင္  တရားအလွဴသည္ အျမတ္ဆုးံ ၊

Dhamma- gift excels all other gifts.

                         အရွင္ စႏၵိမာ(ဓမၼလရိပ္)